رشته شیمی رشته دانشگاهی بسیار محبوب بین داوطلب های کنکور تجربیه که شما تا حدی با اون در دبیرستان آشنا شدید. در ادامه به معرفی شیمی به طور کامل، مزایا و معایب شیمی، بازار کار، دروس تخصصی، دانشگاه های ارائه دهنده اون و حتی شرایط مهاجرت رو برای شما توضیح میدیم.
معرفی کلی رشته شیمی
در مرحله اول باید بدونید که رشته شیمی جزء علوم پایه ها به حساب میاد و لازمه بدونید خوندن رشته های علوم پایه در دانشگاه تا حد زیادی سخته چرا که این دست رشته‌ها مثل ریاضی، فیزیک، زیست و شیمی حتی در مقطع کارشناسی هم به شدت سنگین و پرکار هستن. در نتیجه برای درک و مطالعه اونها باید وقت زیادی گذاشته بشه.
از سختی های خوندن شیمی در دانشگاه که بگذریم باید بگیم که مفاهیم اون به صورت کلی به 2 دسته تقسیم میشه:
- علم شیمی. (علم شیمی زمینه های مختلفی داره. برای مثال یکی از اونها شیمی دارو هست و حتی برخی از دانشگاه ها به صورت جداگانه در این زمینه ها پذیرش دانشجو انجام می‌دن. این افراد بعد از فارغ التحصیل شدن می‌تونن در فیلدی که به اون ورود کردن در بازار کار مشغول به کار بشن)
- صنایع شیمی. (صنایع، کارخانه ها یا مجموعه هایی وجود دارن که به هر دلیلی به علم شیمی در کار خودشون نیاز دارن. یک فارغ التحصیل شیمی به دلیل آشنایی با شیمی در صنعت میتونه در حل این مشکلات به اونها کمک کنه.)
آیا رشته شیمی و مهندسی شیمی فرق دارن؟
باید بدونید که شاید این دو رشته از نظر اسمی به هم شبیه باشن اما از زمین تا آسمون با هم فرق دارن. در مهندسی شیمی بخش خیلی زیادی از دروسی که دانشجوها پاس می‌کنن مربوط به مکانیکه و شاید بخش کمی از واحدهای اونها مربوط به خود شیمی می‌شن. همچنین بازار کار مهندسی شیمی بسیار قوی تر از بازار کار شیمیه.
دقت کنید اگر رشته شما تجربیه و می‌خواید مهندسی شیمی بخونید باید در کنکور ریاضی شرکت کنید و با توجه به رتبه تون در دانشگاه های مجاز به مطالعه‌ی اون بپردازید. اما اگر دیپلم شما تجربی باشه نمی‌تونید با شرکت در کنکور تجربی در مهندسی شیمی تحصیل کنید مگر اینکه به صورت بدون کنکور وارد دانشگاه بشید.
کارنامه قبولی شیمی
| شریف – روزانه (کنکور ریاضی)1401 | شهید بهشتی – روزانه (کنکور تجربی) 1401 | د. تهران – روزانه (کنکور تجربی) 1401 | |||
| درس | درصد پاسخ درست | درس | درصد پاسخ درست | درس | درصد پاسخ درست |
| – | – | زمین شناسی | 40% | زمین شناسی | 17% |
| رياضيات | 45% | رياضيات | 59% | رياضيات | 54% |
| – | – | زیست شناسی | 34% | زیست شناسی | 59% |
| فيزيك | 66% | فيزيك | 42% | فيزيك | 60% |
| شیمی | 25% | شیمی | 27% | شیمی | 31% |
امکان ادامه تحصیل در رشته شیمی تا کجا فراهمه؟
دقیقا مثل بقیه علوم پایه ها، میتونید شیمی رو هم تا مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری ادامه بدید. خوبه که بدونید بر خلاف برخی رشته ها که تا مقطع لیسانس یا همون کارشناسی جوابگوی نیازهای شما هستن، در رشته هایی مثل شیمی شما هر چقدر که تحصیلات بالاتری داشته باشید دید بهتری هم به مفاهیم و موضوعات مربوط به اون پیدا خواهید کرد. همین موضوع هم اهمیت ادامه تحصیل در مقاطع بالا در رشته های علوم پایه رو نشون می‌ده. توجه کنید که بعد از مقطع کارشناسی یعنی در کارشناسی ارشد و دکتری، افراد معمولا در اکثر مواقع با انگیزه های علمی (مثل تبدیل شدن به عضو هیئت علمی دانشگاه، عمیق تر کردن دید علمی و …) به ادامه تحصیل می‌پردازن. اما در کل با همون مدرک لیسانس هم امکان ورود به بازار کار برای یک فارغ التحصیل شیمی فراهمه.
دروس تخصصی شیمی در دانشگاه
رشته شیمی در مقطع کارشناسی دارای 2 گرایش اصلی زیر هست:
- گرایش شیمی محض
- گرایش شیمی کاربردی (در این گرایش کارگاه ها و کارآموزی هایی دارید که کمک خواهند کرد تا دید شما به صنعت از منظر شیمی بهتر ساخته بشه)
گرایش شیمی دارو هم در برخی دانشگاه ها خصوصاً دانشگاه های آزاد ارائه میشه. دقت کنید که فارغ التحصیل های این رشته برخلاف تصوری که وجود داره نمی‌تونن وارد بازارکار داروسازی بشن چون این دو رشته با هم متفاوت هستن.
چه دانشگاه ها و شهرهای شیمی رو دارن؟
تمام دانشگاه های کشور این رشته رو ارائه می‌دن و این موضوع فقط به شهرهای بزرگ محدود نمی‌شه. بلکه شهرستان‌ها و شهرهای کوچیک هم دانشگاه هایی دارن که در اونها امکان تحصیل در شیمی برای شما فراهمه. پیشنهاد ما با این شرایط به شما اینه که سعی کنید در انتخاب رشته تون حتماً یکی از این 2 نکته رو در نظر بگیرید:
- تحصیل در دانشگاه های شهر تهران
- یا تحصیل در دانشگاه‌های اطراف تهران
برخی از دانشگاه و شهرهای که شیمی دارن:
- تهران
- شریف
- بهشتی
- عباسپور ( با تحصیل در این دانشگاه مدرک شما از دانشگاه شهید بهشتی صادر خواهد شد اما محل تحصیل شما در دانشگاه بهشتی نیست)
- خواجه نصیر
- خوارزمی (مزیت: واقع در کرج و بسیار نزدیک شهر تهران. عیب: کمی دورتر از مرکز شهر)
- اصفهان
- تبریز
- بیرجند
- ارومیه
- شیراز
- اهواز
- اراک
- مازندران
- قم
و…
بازار کار رشته شیمی چطوره؟
بازارکار مستقل شیمی
برای مستقل شدن در شیمی اولین کاری که میتونید بکنید تدریس این درسه. اما به صورت کلی می‌تونیم بگیم بازار کار مستقل شیمی چندان خوب نیست. (شاید دلیلش این باشه که رشته های علوم پایه مثل شیمی رشته هایی نیستن که چندان گذر آدم های عادی به اونها بخوره)
بازارکار استخدامی شیمی
استخدام در صنایع و کارخانه‌ها مرتبط با شیمی
کسب درآمد از شیمی به روش استخدامی شرایط خیلی بهتری داره، مثلاً میتونید جذب صنایع مختلف مربوطه بشید. از اونجایی که صنایع بسیار زیادی (از کارخانه های داروسازی گرفته تا کارخونه های مواد غذایی و حتی لوازم خونگی و…) به یک شخص با دانش شیمی نیاز دارن، پس احتمال استخدام شما هم چندین برابر خواهد شد.
استخدام در شرکت های مرتبط با شیمی
محیط ها با تعداد نفرات و مساحت کاری کوچک تر هم هستند که میتونید به عنوان یک فارغ التحصیل شیمی استخدام بشیم و درآمد داشته باشیم. در کل بازار کار شیمی چه ازنظرمستقل و چه از نظر استخدامی بازار کاری نیست که بتونیم بگیم درآمد بالایی برای شما ما به همراه خواهد داشت. پس خوبه که این دید رو داشته باشید که شاید برای کسب درآمدهای بالا توی این حوزه کمی با چالش همراه باشید. هرچند که داشتن علاقه میتونه شما رو تا حد زیادی از سایر رقبا جلو بندازه.
مهارت های نرم مورد نیاز برای موفقیت در شیمی
- مطالعه زیاد
اولین و مهمترین ویژگی که شما برای موفقیت در شیمی به اون نیاز خواهید داشت علاقه به درس خوندن اون هم به میزان زیاده. چون همونطور که بالاتر گفتیم شیمی جزء علوم پایه ها حساب میشه و حجم مطالب و مباحث بسیار زیاده. پس نیازه که وقت زیادی رو برای مطالعه و درک اونها بذارید.
- درک علوم پایه
شما باید به این درک برسید که شاید کل مباحث و مسائلی که در طول تحصیل تون می‌خونید بعد از گذشت سال ها هیچ نتیجه ای نداشته باشن اما در یک جا موفق به انجام یک پژوهش یا کشف و اختراع بشید که بتونه در همون زمان یا حتی سال های بعد مشکلات بسیار بزرگی رو برای بشریت حل کنه. شیمی مثل کامپیوتر نیست که با خوندن هر مبحث مواردی رو در کامپیوتر پیاده کنید و از اونها خروجی و نتیجه بگیرید بلکه برای دستیابی به کشفیات بزرگ باید مباحث تئوری و بسیار زیادی رو بلد باشید و اونها رو درک کنید. رسیدن به این طرز فکر باعث خواهد شد که از مطالعه شیمی لذت ببرید و در نهایت کمک زیادی به علم و انسان های دیگه بکنید.
امکان مهاجرت با شیمی چطوره؟
اما اپلای برای کار در کشور های خارجی برای یک فارغ التحصیل شیمی کمی سخت تر از امکان ادامه تحصیل در خارج از کشوره. به این دلیل که شما برای ورود به دنیای بازار کار خصوصاً در یک کشور دیگه نیاز به این دارید که در یک زمینه خاص از رشته تون تخصص داشته باشید. حتی داشتن سابقه کاری در کشور خودمون هم میتونه باعث سنگین تر شدن رزومه شما و در نهایت تمایل بیشتر شرکت‌های خارجی برای همکاری با شما بشه.